Lang leve levenslang leren: hoe een toekomstgericht L&D-beleid werkgevers en werkenden vooruithelpt
In december 2024 publiceerde Federgon de whitepaper ‘Een toekomst voor Leren. Leren voor de toekomst’. In dit document schetst de sectorfederatie een visie waarin leren niet alleen een persoonlijke, maar ook een maatschappelijke transformatie teweeg kan brengen.
In een wereld die almaar sneller verandert, wordt het cruciaal om leren en ontwikkelen (Learning & Development) in te zetten als strategisch wapen voor zowel werknemers als werkgevers. Of het nu gaat om het inspelen op de digitale transformatie, het realiseren van duurzaamheidsdoelen of het behouden van concurrentiekracht: investeren in de juiste vaardigheden is geen luxe meer, maar een noodzaak. De whitepaper van Federgon schetst een visie waarin leren niet alleen een persoonlijke, maar ook een maatschappelijke transformatie teweeg kan brengen. Ze doet ook een oproep aan alle betrokken partners in het brede onderwijs- en opleidingsveld om met een holistische blik een brede discussie over dit thema op te starten en om de beleidsmakers in ons land te adviseren en inspireren.
De whitepaper van Federgon schetst een visie waarin leren niet alleen een persoonlijke, maar ook een maatschappelijke transformatie teweeg kan brengen.
Nood aan nieuwe competenties
2023 werd het Europees Jaar van de Vaardigheden genoemd, en met reden. De uitdagingen zijn immens: door technologische vooruitgang verouderen vaardigheden sneller dan ooit, en de verschuiving naar een duurzame economie vraagt om nieuwe competenties. Voor werkenden – zowel vaste medewerkers als freelancers – betekent dit onder meer dat ze flexibel en proactief moeten blijven leren om relevant te blijven. Voor werkgevers wordt het essentieel om een leerklimaat te creëren waarin continu bijscholen een vanzelfsprekendheid is.
Deze noodzaak wordt versterkt door wat Federgon de “twin transition” noemt: de gecombineerde uitdaging van digitalisering en verduurzaming. Bedrijven en individuen die zich niet aanpassen, riskeren op termijn buitenspel te staan. Voor werkenden is het een kans om hun aanbod uit te breiden met vaardigheden die aansluiten op de nieuwe vraag, terwijl werkgevers profiteren van professionals die hen ondersteunen bij het realiseren van innovatieve en duurzame bedrijfsprocessen.
De ‘twin transition’: de gecombineerde uitdaging van digitalisering en verduurzaming. Bedrijven en individuen die zich niet aanpassen, riskeren op termijn buitenspel te staan.
Van reactief naar proactief leren
In haar whitepaper benadrukt Federgon dat levenslang leren niet alleen gaat over formele opleidingen, maar juist over het omarmen van een breed scala aan leerformats. Denk aan on-the-job learning, coaching, microlearning, blended learning en zelfs het gebruik van virtual reality. Voor freelancers, die vaak minder toegang hebben tot traditionele opleidingsfaciliteiten, bieden deze flexibele leermogelijkheden kansen om vaardigheden snel en effectief bij te spijkeren. Bijvoorbeeld: met behulp van AI-gebaseerde tools zoals ‘Leapsy’ kun je jouw taalvaardigheden eenvoudig en op maat verbeteren.
Ben je werkgever? Dan heb je hier de essentiële taak om onder meer een ‘learning ecosystem’ te creëren waarin ook jouw netwerk van freelancers actief betrokken wordt. Denk aan toegang tot digitale leerplatforms, coachingtrajecten of sectorgerichte trainingen. Zo wordt leren een strategisch onderdeel van de samenwerking, en niet slechts een individuele verantwoordelijkheid.
Levenslang leren gaat niet alleen over formele opleidingen, maar juist over het omarmen van een breed scala aan leerformats.
Duurzaamheid als drijvende kracht
De Europese Green Deal heeft verduurzaming hoog op de agenda gezet. Dit vraagt niet alleen om nieuwe technologieën, maar ook om nieuwe vaardigheden. Voor werkenden ligt hier een kans om zich te specialiseren in ‘groene skills’ en zo in te spelen op de vraag naar expertise in duurzaamheid. Werkgevers kunnen daarbij helpen door deze transitie te ondersteunen met opleidingsprogramma’s gericht op upskilling en reskilling.
Bovendien speelt de rechtvaardige transitie, een kernprincipe van de Green Deal, een belangrijke rol. Dit houdt in dat niemand mag achterblijven bij de verschuiving naar een duurzame economie.
De impact van AI en automatisering
De auteurs van de whitepaper tonen ook aan dat automatisering en AI een transformerende impact hebben op de arbeidsmarkt. Hoewel deze technologieën routinematige taken overnemen, groeit de vraag naar vaardigheden zoals creativiteit, probleemoplossend denken, een kritische ingesteldheid en emotionele intelligentie. Freelancers hebben vaak een voorsprong in het ontwikkelen van deze ‘soft skills’, omdat ze in diverse omgevingen werken en snel moeten schakelen.
Daarnaast biedt AI heel wat mogelijkheden voor gepersonaliseerd leren. Tools kunnen leerpaden op maat creëren en vaardigheidstekorten in kaart brengen. Omarm je als freelancer AI als hulpmiddel voor jouw eigen ontwikkeling? Dan heb je een concurrentievoordeel tegenover collega’s in de sector. Opdrachtgevers profiteren op hun beurt van freelancers die hen helpen AI-strategieën in de praktijk te brengen.
Productiviteit en samenwerking: sleutel tot succes
Een van de grootste uitdagingen voor de Belgische economie is het verhogen van de productiviteit. De whitepaper benadrukt dat leren en ontwikkelen hierin een onmisbare plaats innemen. Bedrijven die investeren in een wendbaar en toekomstgericht personeelsbestand zijn beter in staat om innovatief en competitief te blijven.
Een goed voorbeeld hiervan is de opkomst van corporate academies, waar bedrijven op maat gemaakte opleidingsprogramma’s aanbieden. Deze academies, zoals het Belgische TEO.training, combineren technische leermaterialen met interactieve platforms om snel en effectief vaardigheden over te dragen.
Bedrijven die investeren in een wendbaar en toekomstgericht personeelsbestand zijn beter in staat om innovatief en competitief te blijven.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Om een echt futureproof L&D-beleid te realiseren, pleit Federgon voor een cultuur van gedeelde verantwoordelijkheid. Werkenden, werkgevers en overheden moeten samenwerken om een inclusieve en toegankelijke leeromgeving te creëren. Dit betekent:
- voor werkenden: proactief investeren in eigen ontwikkeling en het benutten van nieuwe technologieën om hun skills uit te diepen.
- voor werkgevers: een strategisch leerbeleid ontwikkelen waarin ook ruimte is voor de groei van alle medewerkers.
- voor de overheid: een ondersteunend kader bieden dat innovatie en flexibiliteit stimuleert, zoals fiscale voordelen voor leertechnologie en subsidies voor upskilling-trajecten.
Bron / meer info: Federgon
Lees ook :
