Slechts beperkt aantal mensen werkt via een digitaal platform

Eindelijk! Cijfers over de platform economie in ons land. Halleluja! En wat blijkt: slechts 84.000 mensen werkten het afgelopen jaar(2022) minstens een uur voor digitale platformen. Dat is amper 1,1% van de 15-64-jarigen. En ook opvallend: 54,2% van de platformwerkers heeft minstens een diploma van het hoger onderwijs, terwijl dat in de totale populatie 36,8% is.

Het grote manco: statistieken over freelancers, de ‘gig economy’ enz. in onze arbeidsmarkt

Wie NextConomy volgt weet dat we ons druk maken over een aantal zaken rond de freelancers, ‘gig work’, de talent economie, enz. in onze arbeidsmarkt. Een van de issues is het gegeven dat er geen objectieve cijfers zijn van het aantal of platformwerk in België. Als je niet vertrekt van ‘facts & figures’ kan iedereen altijd eender wat roepen en ventileren. Wat natuurlijk niemand een stap vooruit helpt. (Wil je meer lezen over de andere thema’s waar we ons druk over maken en het debat willen aanzwengelen? Lees hier).

Onderzoek van StatBel

Des te meer reden om blij te zijn met het initiatief van StatBel om een eerste poging te doen om aan dit euvel tegemoet te komen. Want hoeveel mensen werken er nu via de digitale platformen? Deze cijfers waren tot nu toe niet bekend. Daarom voerde Statbel een representatieve enquête uit bij 15-64-jarigen om te meten hoeveel mensen via de digitale platformen werkten. Om van tewerkstelling via een platform te spreken moet de werkende minstens 1 uur gewerkt hebben voor één of meerdere klanten en moet de toewijzing van dit werk via een platform (of app) gebeuren.

Wat blijkt?

Slechts 84.000 mensen werkten het afgelopen jaar(2022) minstens een uur voor digitale platformen. Dat is slechts 1,1% van de 15-64-jarigen.
Bij 84,5% was dat slechts voor één platform.
De meeste mensen werkten via een platform voor het leveren van voeding en andere goederen (Deliveroo, Uber Eats,…), verkochten goederen online (Tweedehands, Vinted, …), werkten als babysit of verzorgden IT-diensten.
De afgelopen maand werkte 19,2% minder dan 1 uur voor een platform.

Meer cijfers in detail

Volgens StatBel is het wel duidelijk dat voor de meeste mensen de platformen iets zijn waar niet intensief voor gewerkt wordt.

39,0 % werkt tussen 1 en 9 uur per maand voor deze platformen en 19,6% 10 tot 19 uur.
Slechts 18,2% werkt meer dan 20 uur per maand voor een platform.

Ook qua aandeel van het inkomen ligt dit niet zo hoog:

25,7% haalde afgelopen maand geen inkomen uit de platformen,
45,2% minder dan een kwart van hun totale inkomen.

Volgens StatBel is het wel duidelijk dat voor de meeste mensen de platformen iets zijn waar niet intensief voor gewerkt wordt.

Voor wat het profiel van de werkenden op digitale platformen betreft, stelt StatBel vast dat:

De verdeling tussen mannen en vrouwen (over alle platformen heen) vrij gelijk is.
Er is een oververtegenwoordiging van hooggeschoolden: 54,2% van de platformwerkers heeft minstens een diploma van het hoger onderwijs, terwijl dat in de totale populatie 36,8% is.
Gemiddeld zijn ze iets jonge
74,8% geeft zelf aan werkend te zijn, 16,3% is student
Mensen werken vooral onder het zelfstandigenstatuut via platformen.
De meeste mensen die die platformwerk doen, wonen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Sociale bescherming is een aandachtspunt!

Iets meer dan helft van de platformwerkers is niet verzekerd tegen een arbeidsongeval, 65,8% niet tegen ziekte en 72,5% niet tegen werkloosheid.
Degene die aangeven toch een werkloosheidsvergoeding te kunnen ontvangen, kunnen dat vooral via het platform zelf, eerder dan via een andere job of een andere verzekering.
De verzekering tegen ziekte en arbeidsongevallen daarentegen, verloopt meestal via een andere job of via een extra verzekering. Minder dan 1% weet niet of ze verzekerd zijn.
Als we de drie sociale beschermingsmaatregelen samennemen, dan zien we dat 41,6% nergens tegen beschermd is (niet tegen werkloosheid, ziekteverlof en een arbeidsongeval). 15,4% heeft de drie verzekeringen. 43% heeft één of twee verzekeringen.
Deze data kan je hier terugvinden

Als we de drie sociale beschermingsmaatregelen samennemen, dan zien we dat 41,6% nergens tegen beschermd is (niet tegen werkloosheid, ziekteverlof en een arbeidsongeval). 15,4% heeft de drie verzekeringen. 43% heeft één of twee verzekeringen.

De arbeidsomstandigheden op een platform zijn ook niet altijd duidelijk: in welke mate geeft het algoritme iedereen een eerlijke kans om een taak te aanvaarden? StatBel concludeert dat er een kleine groep is voor wie de platformen minder vrijheid geven.

Het overgrote deel van onze respondenten geeft aan dat ze de taken zelf kunnen kiezen (58,7%) en dat ze taken kunnen weigeren zonder gevolgen (70,8%).
4,0% geeft aan dat ze geen taken kunnen weigeren omdat ze dan niet meer voor het platform kunnen werken
20,5% geeft aan dat als ze taken weigeren, ze daarna bijvoorbeeld minder aantrekkelijke taken krijgen.
70,0% geeft ook aan dat ze vrij hun werkuren kunnen bepalen en 59,4% geeft aan dat ze zelf hun prijs kunnen bepalen.
Aan de andere kant is er ook 9,7% voor wie de werkuren volledig door het platform bepaald worden en 24,2% voor wie de prijs volledig door het platform bepaald wordt.

Wat nu?

Vraag is natuurlijk wat er met deze bevindingen zal gebeuren. Er is een problematiek bij een deel van de platformwerkers, en die moet worden opgelost, daar is geen discussie over. Maar het is ook eindelijk duidelijk gemaakt dat het aandeel ‘gig workers’ of te wel de ‘klussen economie’, heel erg klein is en niet tot nauwelijks levensnoodzakelijk voor velen. Blijft voor NextConomy de vraag wanneer er actuele cijfers over de vele malen grotere en kritische ‘talent economie’ beschikbaar zijn. Hallo StatBel?

Bron: StatBel