Wat zijn de OESO-vooruitzichten voor de arbeidsmarkt?
In zijn “Employment Outlook” behandelt de OESO jaarlijks de nieuwste trends, beleidsontwikkelingen en vooruitzichten qua werkgelegenheid in de OESO-landen. Het rapport “Building Back More Inclusive Labour Markets “ gaat dit jaar vooral in op de belangrijkste arbeidsmarkt- en sociale uitdagingen na COVID-19 en de nieuwe arbeidsmarktrisico’s ten gevolge van de oorlog in Oekraïne.
Opleving, maar…
De opleving van de economische activiteit na de COVID-19-crisis was sneller dan verwacht, maar het herstel van de arbeidsmarkt was ongelijk verdeeld over landen, sectoren en groepen werknemers. Die opleving wordt nu wel ondermijnd door de snel stijgende kosten van levensonderhoud en de onzekere economische vooruitzichten.
Krappe arbeidsmarkten en een tekort aan werknemers zijn kenmerkend geweest voor een groot deel van de OESO.
In de eerste helft van 2022 bleven de arbeidsmarktomstandigheden in de hele OESO verbeteren: 57 miljoen banen waren verloren gegaan door de Covid-pandemie. Maar sinds het begin van het herstel na de COVID kwamen er 66 miljoen nieuwe jobs bij. In juni 2022 registreerden de OESO-landen dus een totale nettowinst van meer dan 9 miljoen banen! Anderzijds werd het tekort aan arbeidskrachten bijzonder groot in sommige laagbetaalde sectoren.
Het werkloosheidscijfer van de OESO heeft zich in juli 2022 gestabiliseerd op 4,9%. Dat is 0,4 punten onder het in februari 2020 geregistreerde pre-pandemische niveau en op het laagste niveau sinds het begin van de reeks in 2001.
Maatregelen en inschattingen
Tijdens de ongekende COVID-19-crisis reageerden de meeste landen op de arbeidsmarkt vrij adequaat. Zij vulden reeds bestaande maatregelen op het gebied van werkgelegenheid en sociale bescherming snel aan met doeltreffende en grootschalige noodingrepen. Zo legden ze de basis voor een krachtig herstel van de arbeidsmarkt.
De OESO beveelt vandaag vooral aan om de arbeidsmobiliteit te vergroten. Door een beter gecoördineerde samenwerking tussen openbare en particuliere arbeidsbemiddelingsdiensten, een beter activeringsbeleid en meer gepaste opleidingen moeten de fricties en bepaalde tekorten op de arbeidsmarkten afnemen. Werknemers die vooruit willen in het leven moeten meer loopbaanbegeleiding en opleiding kunnen krijgen. Bijzondere aandacht gaat uit naar groepen die bij dit herstel achterblijven : kwetsbare jongeren, werknemers met een lagere opleiding, de laagbetaalden en raciale of etnische minderheden.
Verder behandelt het rapport ook een aantal reeds lang bestaande structurele kwesties die van groot belang zijn voor een meer inclusieve arbeidsmarkt, zoals de macht van de werkgevers en de gevolgen daarvan voor de arbeidsmarkt, de rol van bedrijven in de loonongelijkheid en het effect van het arbeidsduur op het welzijn en de economische resultaten. Er wordt gesproken van een wanverhouding tussen vraag en aanbod, niet van de onbeschikbaarheid van arbeidskrachten.
De OESO waarschuwt dat de aanhoudende Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne tot een lagere groei zal leiden. Door de daaraan gekoppelde energiecrisis en de inflatie zal de groei van de werkgelegenheid (of het herstel van de arbeidsmarkt) waarschijnlijk gevoelig vertragen. Want de negatieve gevolgen voor de bedrijfsinvesteringen en de particuliere consumptie worden nu al zichtbaar. Bovendien zijn enkele miljoenen Oekraïners – vooral vrouwen en kinderen – hun land ontvlucht. Dit en de andere nadelige gevolgen van de oorlog in Oekraïne stellen het arbeidsmarkt- en sociaal beleid in de OESO-landen voor nieuwe uitdagingen.
Aanbevelingen
In het verslag staan drie aanbevelingen voor de nationale regeringen om de negatieve gevolgen voor de meest kwetsbaren tot een minimum te beperken:
1. Een versterking van de collectieve onderhandelingen is essentieel voor een eerlijke verdeling van de inflatieschok tussen werknemers en werkgevers.
2. Gerichte steun voor lage-inkomensgroepen tegen de stijgende energie- en voedselprijzen, zelfs als hun lonen stagneren – en steun voor degenen die het meest zijn blootgesteld aan hoge schulden en stijgende rentevoeten.
3. Betere diensten en meer initiatieven voor omscholing en opleiding.
En tenslotte nog dit. Door de concentratie op de arbeidsmarkt neemt ook het gebruik van flexibele contracten toe. In zijn commentaar geeft de World Employment Confederation aan het niet eens te zijn met de vaststelling dat flexibele contracten automatisch gelijk staan aan een slechte kwaliteit van het werk. Ook andere factoren bepalen die jobkwaliteit: salaris, ontwikkeling, opleiding enz. Daarnaast weerspiegelt het ook niet de toenemende trend van vooral jonge mensen om meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt te zoeken…
Lees ook :
– Al onze artikelen over de WEC
– Vijf opvallende HRtech-trends en -tools gespot op internationale HR-beurs Unleash
