Gebrek aan stimuleringsbeleid voor inclusief ondernemerschap: vrouwen, jongeren en 50-plussers nog steeds achtergesteld

In heel Europa is het voor vrouwen, jongeren en vijftigplussers veel moeilijker om een bedrijf te beginnen. Als zij net zoveel kansen hadden om te ondernemen als 30- tot 49-jarige mannen, zouden er 9 miljoen extra ondernemers zijn in de Europese Unie (EU), blijkt uit het rapport The Missing Entrepreneurs 2021 van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).

Aandeel jonge en vrouwelijke zelfstandigen stijgt

In België zijn steeds meer beginnende ondernemers freelancer: het aandeel ondernemers zonder personeel stijgt de afgelopen jaren, vooral onder immigranten en vijftigplussers. Vrouwelijke ondernemers hebben minder vaak personeel in dienst dan mannen.

België heeft een relatief hoge regeldruk voor ondernemers ten opzichte van de rest van de EU, schrijven de onderzoekers. Toch prijst de OESO België omdat er volop ondersteuning is voor start-ups in de drie regio’s Brussel, Vlaanderen en Wallonië.

De laatste jaren was er extra aandacht voor jongeren. Daarnaast is er ook meer hulp voor ondernemende vrouwen en immigranten. Dat heeft effect. Het aandeel vrouwen en jongeren onder de startende ondernemers is licht toegenomen. Toch hebben ook in België mannelijke ondernemers tussen de 30 en 49 jaar meer kansen dan andere groepen.

Minder toegang tot financiering

In heel Europa hebben jongeren, vrouwen en ouderen minder toegang tot financiering. Ook ontbreekt het hen vaker aan de juiste netwerken en kennis om een bedrijf te beginnen. De economie loopt hierdoor innovatie, ideeën en banen mis, schrijft OESO.

“Gebrek aan diversiteit in ondernemerschap is een gemiste kans om werkgelegenheid en groei te creëren in crisistijd”, zegt Yoshiki Takeuchi, vice-secretaris-generaal van de OESO. “Meer financiering, scholing en ondersteuning voor diverse soorten ondernemers is essentieel om gelijke kansen te creëren voor iedereen met de ambitie een eigen bedrijf te beginnen.”

Bang om te falen

Zo’n 75% van de ‘gemiste ondernemers’ zijn vrouwen, 50% is ouder dan 50 jaar, 12,5% is jonger dan 30 jaar. Terwijl bijna de helft van de universitaire studenten voor zichzelf wil beginnen, deed slechts 5% van alle jongeren (18-30 jaar) dat afgelopen jaren in de praktijk.

Ook vrouwen kunnen hulp gebruiken, schrijft de denktank. Tussen 2016 en 2020 was slechts 5% van de Europese vrouwen bezig met het opzetten van een bedrijf, tegenover 8% van de mannen. Vrouwen (47%) zijn vaker bang om te falen als ondernemer dan mannen (40%). Slechts 38% van de vrouwen denkt dat zij genoeg kennis en vaardigheden heeft om te ondernemen. Mannen zijn daar veel zelfverzekerder over: 50% denkt genoeg in huis te hebben om een bedrijf te runnen.

Aanbevelingen voor meer diversiteit in ondernemerschap

OESO komt met drie aanbevelingen voor lokale overheden:

• Lokale overheden moeten zorgen dat iedereen toegang heeft tot microfinanciering, ongeacht leeftijd, afkomst en geslacht.
• Verklein het verschil in kennis en vaardigheden met coaching en trainingen. Help bijvoorbeeld vrouwelijk ondernemers hun zelfvertrouwen te vergroten.
• Zoek oplossingen om hardnekkige vooroordelen uit te bannen als het gaat om speciale programma’s voor ondernemers. Voor vrouwen, immigranten, jongeren, senioren en werklozen blijken die vooroordelen namelijk een groot obstakel om te beginnen als zelfstandige.