SLUIT MENU

De flexibele schil: veel meer dan een HR-uitdaging voor zowel de zp’er als de opdrachtgever

De freelancer neemt binnen de organisatie verschillende rollen op zich. Die rol kan verschuiven binnen de opdracht. Soms onopgemerkt. Maar met welke gevolgen?

Sterker connecteren met je opdrachtgever. En dat in een dynamische en zich evoluerende markt. Dat stond centraal op het Fedipro-congres van 26 oktober 2017. Als opening van het congres ging Marc Mestdagh, bestuurder-coördinator van Fedipro in op de verschillende rollen van zelfstandige professionals en hoe dat de verhouding met de opdrachtgevers beïnvloedt. 

Opdrachtgevers zijn veel veeleisender geworden. De scheidslijn tussen bijvoorbeeld interim-management en organisatie-advies verdwijnt meer en meer. De markt van intermediaire bureaus is al lang niet meer zo overzichtelijk. Aan de andere kant moet je weten op welke manier je externe ondersteuning inzet en hoe je de opdrachtgevers aanpakt. Je maakt dus deel uit van een groter geheel van actoren, maar je behoudt je eigen identiteit.

Los van de persoonlijke uitdagingen van de zelfstandige professional of freelancer om een onderscheidend en duurzaam businessmodel uit te bouwen, is ook de relatie met de opdrachtgever een permanent aandachtspunt. In het bijzonder gaat het over de rol die de zp’er opneemt.

Disruptie?

Organisaties doen  meer en meer een beroep  op tijdelijke krachten. Vaker zal dan zal de rol van vaste werknemers vergeleken worden met die van externen. Wat als een externe professional vanuit een onbevooroordeelde blik op korte termijn dat realiseert wat voor de interne professional al lange tijd vaststaat? Of hoe wordt de niche-expertise van een tijdelijke zp’er geëvalueerd tegenover de generalistische aanpak van de eigen werknemer? Zodra organisaties het inzetten van zp’ers als strategisch belangrijk beschouwen omwille van de effectiviteit en kostenefficiëntie, in plaats van het opvullen van ziek- en-piekmomenten, zal de aanwezigheid van zp’ers meer worden dan een HR-uitdaging.

De uitdaging voor de zp’er

Dat neemt niet weg dat kennis en expertise voor de zp’er voldoende zijn om met succes een opdracht uit te voeren. Als zp’er (en zeker als interim manager) kom je binnen in een bedrijf of organisatie met een eigen cultuur en interne afspraken. Je mag dan nog vooropstellen dat je er eigenlijk maar bent om je job te doen, je komt hoe dan ook in aanraking met mensen die jouw aanwezigheid in vraag stellen. Het komt er op dat moment op aan te kunnen terugvallen op competenties, skills en talenten om je positie te handhaven. Het gaat hier dus meer om de rol die je opneemt met het oog op het vinden van een ‘match’ met de organisatie en haar medewerkers.

Rol en verantwoordelijkheid

Het schema hieronder probeert in kaart te brengen hoe de klassieke functies van een organisatie, namelijk management, ondersteunende en uitvoerende diensten door de zp’er aangevuld worden vanuit verschillende rollen. Misschien wat zwart-wit en niet helemaal volledig, maar het geeft een duidelijke indicatie waar die flexibele schil impact zal hebben.

Het belang om als zp’er stil te staan bij dit schema en na te gaan op welke manier de zp’er zich aandient of beweegt binnen de organisatie van de opdrachtgever heeft te maken met verschillende aspecten:

  • Er is het onderscheid tussen het leveren van kennis of advies, of effectief mee helpen uitvoeren. Ben je eerder een denker of een doener en hoe vertaal je dat naar de uitvoering van de opdracht?
  • Er gaat daarmee ook een verschil in verantwoordelijkheid gepaard, iets wat in een contractuele relatie tussen opdrachtgever en zp’er maar best goed wordt afgelijnd bij aanvang. Geef je als afstandelijke expert twee adviezen met de boodschap dat de opdrachtgever zelf moet kiezen, of neem je zelf de beslissing om bijvoorbeeld voor advies B te gaan? En misschien trek je wel nog laarzen aan om het mee te helpen uitvoeren.
  • Tot slot heeft de gekozen rol ook met betrokkenheid of engagement te maken: op welke manier wil de zp’er zich inzetten in een breder of groter verhaal? Bijvoorbeeld door echt te gaan participeren in de organisatie. Dat kan een impact hebben op de vergoeding. In plaats van uurtje-factuurtje kan er over een resultaatsvergoeding of –bonus gesproken worden.

Rolvervaging

De keuze van de rol is deels vooraf te bepalen door de zp’er – bij het vormgeven van zijn propositie naar de markt toe, maar we merken dat éénmaal ‘on the job’ er makkelijk een verschuiving plaatsvindt in de rol die de zp’er toebedeeld wordt. Daardoor neemt de zp’er misschien ongemerkt onverantwoorde risico’s op zich, maar – en misschien wel nog erger –begeeft hij zich buiten zijn professionele comfortzone waardoor de kwaliteit van zijn werk in het gedrang komt.

De boodschap is en blijft dus dat een sterke zelfstandige professional voldoende tijd moet nemen om te reflecteren over waar hij mee bezig is en wil zijn. Dat doet hij bij voorkeur samen met peers, collega’s en lotgenoten binnen een ledenorganisatie zoals Fedipro.

Congres Fedipro

Dit artikel  is een korte openingsreflectie tijdens het Fedipro-congres van 26 oktober 2017 door Marc Mestdagh (bestuurder-coördinator van Fedipro).

Lees hier ook verslagen van de andere presentaties:

 

 

Marc Mestdagh is Boardmember-Coordinator of FEDIPRO (Federation of Independent Professionals). He is an association and community management expert with special focus on (independent) professionals (knowledgeworkers). Bekijk alle berichten van Marc Mestdagh