EU Lidstaten akkoord met richtlijn platformwerk
Europese richtlijn moet platformwerkers beschermen en schijnzelfstandigheid tegengaan. Het is nu aan de individuele landen om daar zelf criteria voor op te stellen.
Een mooi succes voor het Belgisch EU voorzitterschap. Na een lang proces zijn de ministers van de EU landen vandaag akkoord gegaan met het voorstel voor een richtlijn voor platformwerk. Nadat onder het Spaans voorzitterschap een eerder voorstel werd tegengehouden door onder meer Frankrijk, krijgt een nieuw voorstel nu dus wel voldoende steun. Over dat voorstel is eerder al een akkoord afgesloten met het Europees Parlement.
Meer bescherming
De richtlijn moet er voor zorgen dat platformwerkers die aangestuurd worden via een algoritme platform meer bescherming krijgen. Indien ze aan bepaalde voorwaarden voldoen kunnen ze, via een beroep op de wet, er vanuit gaan dat ze als werknemer gezien worden. Dit rechtsvermoeden van werknemerschap betekent dat het aan het platform is om te bewijzen dat iemand geen werknemer is.
De richtlijn geldt voor platformen waarin het algoritme taken regelt over neemt die in traditionele omgevingen gedaan worden door de werkgever. De richtlijn geldt daarom niet voor bijvoorbeeld jobboards die sec vraag en aanbod bij elkaar brengen.
Regels voor algoritmisch management
In de richtlijn staat welke beslissingen platformen niet aan algoritmes mogen overlaten. Iemand ontslaan of zijn account bevriezen mag bijvoorbeeld niet zonder menselijk toezicht. Ook zijn platformen voortaan verplicht om eerst de gevolgen te analyseren, voordat ze bepaalde beslissingen over arbeidsomstandigheden overlaten aan algoritmes.
Er zijn ook richtlijnen voor gebruik van data door platformen. Zo mogen zij geen persoonlijke gegevens verwerken. Denk daarbij aan informatie over geloofsovertuiging of privégesprekken met collega’s. Verder zijn platformen verplicht om informatie over zzp’ers door te geven aan de nationale autoriteiten en vertegenwoordigers van platformwerkers.
In de richtlijn staat expliciet dat een platform de regels niet kan omzeilen via tussenpersonen. Lidstaten moeten zorgen dat platformwerkers via tussenbureaus dezelfde rechten hebben als degenen die rechtstreeks voor het platform werken.
Van vaste criteria naar eigen interpretatie per land
In het voorstel is op diverse punten minder strikt dan het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie. Zo stond in de eerste versie van de richtlijn dat platformwerkers automatisch in loondienst zouden zijn als ze voldoen aan de criteria. In de laatste versies moet de werkende (of een vertegenwoordiger) actief beroep doen op de wet. De werkende kan dan uitgaan van een ‘rechtsvermoeden’ van werknemerschap. De bewijslast ligt dan bij het platform.
Een ander groot verschil met een eerder voorstel is dat er geen algemene EU-criteria komen voor wat nu precies valt onder ‘algoritmisch management’. Dat moeten en mogen individuele landen zelf opstellen en vastleggen in eigen wetgeving.
Vervolg
Na deze overeenstemming moet nu ook het Europees Parlement instemmen, maar dat lijkt geen probleem. Nadat de richtlijn van kracht wordt krijgen de lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijn om te zetten in eigen wetgeving.
✅ Better working conditions for those delivering your meal at home!
🇪🇺 Ministers just approved the compromise text on the Platform Work Directive (#PWD).
This will improve the rights & conditions of more than 28.5 million Europeans working in the #PlatformWork economy.#EPSCO pic.twitter.com/94nHO40UcK
— Belgian Presidency of the Council of the EU 2024 (@EU2024BE) March 11, 2024
- Zie hier voor de volledige tekst van de richtlijn
