Opdrachtgevers, werknemers en freelancers: 1 team!

Jill Everaert is sinds het voorjaar van 2023 als Operational Lead actief bij HR talents, zowel bevoegd voor het luik freelancers als projectsourcing. HR Talents staat in heel België in voor rekrutering en selectie van tijdelijke – en vaste HR talenten. Het maakt, als specialistische niche, deel uit van House of Talents, een internationale groep, gespecialiseerd in de search en matching van knelpuntberoepen. Op vraag van Nextconomy stond ze in voor het hoofdstuk over ‘Freelancers’ van de NextConomy Juridische Gids voor Opdrachtgevers in België.

In een reeks van vier afleveringen bespreken we samen met de externe auteurs van onze ‘Juridische Gids voor Opdrachtgevers’ enkele opmerkelijke onderdelen. U kan deze gids nog steeds gratis downloaden en ook het bijhorende webinar staat online.

Schijnzelfstandigheid

Hoewel Jill Everaert zelf over een juridische achtergrond beschikt, is het vooral vanuit haar interesse voor de praktijk en vanuit haar dagelijks contact met freelancers dat ze graag heeft meegewerkt aan de gids. “Via onze 20 HR Talents arbeidsmarktspecialisten beschikken we over een groot netwerk en voelen we echt goed aan wat er zoal speelt in de wereld van freelancing en projectsourcing.” Maar ze voegt er meteen aan toe dat de rechten en plichten van zowel de freelancers als de opdrachtgevers belangrijk zijn. “Je zit met een strikt juridisch kader rond schijnzelfstandigheid waar je toch wel wat beducht voor moet zijn. Maar het is anderzijds niet omdat die juridische regels bestaan, dat je er schrik voor moet hebben.”

Haar bijdrage in de gids bevat uiteraard een passage over de ‘administratieve commissie ter regeling van de arbeidsrelatie’, de ‘Rulingcommissie’ in de volksmond. “De juiste arbeidskwalificatie blijft een relevant thema. Ga gewoon maar eens naar die website kijken en lees er de aanbevelingen, adviezen en beslissingen van de Rulingcommissie. Bedrijven die met freelancers (willen) werken kunnen daar meer inzicht krijgen of ze de regels correct toepassen. Als je daarna toch nog twijfelt, vraag je best juridisch advies. Er zijn genoeg gespecialiseerde advocatenkantoren.”

De juiste arbeidskwalificatie blijft een relevant thema. Ga gewoon maar eens naar de website van de Rulingcommissie kijken en lees er de aanbevelingen, adviezen en beslissingen van de Rulingcommissie.

Freelancepleidooi

Jill Everaert kent de toegevoegde waarde van het freelancen door en door, en vervolgt: “De regelgeving is de regelgeving, maar het is niet zo dat je alleen maar voor kortstondige projecten met freelancers mag werken of dat freelancers mensen zijn die echt niets te maken willen of mogen hebben met je bedrijf. Vaak zijn het net heel gedreven mensen die vanuit hun passie en vanuit hun rijke expertise alleen welgekozen opdrachten vastnemen om zo ook een echte toegevoegde waarde te kunnen betekenen voor je bedrijf. Ook zonder een vast dienstverband kunnen ze dankzij hun relevante ervaring voor de opdrachtgever een interessant extern klankbord betekenen. Ze kijken met een objectieve blik naar bepaalde dingen of ze confronteren je met misschien onterechte vanzelfsprekendheden waar je zelf al vele jaren niet meer waakzaam voor was. Of ze brengen zaken aan die je eigen medewerkers uit eigen beweging wellicht niet zo meteen en direct durven signaleren.”

Freelancers zijn vaak heel gedreven mensen die vanuit hun passie en vanuit hun rijke expertise alleen welgekozen opdrachten vastnemen om zo ook een echte toegevoegde waarde te kunnen betekenen voor je bedrijf.

Eigenlijk hoef je als opdrachtgever niet op een andere manier naar freelancers kijken dan naar je vaste medewerkers. “Het is juridisch natuurlijk een andere contractvorm van samenwerking, maar ik heb nog te vaak het gevoel dat opdrachtgevers freelancers traditioneel als ‘het zijn maar externen’ bekijken. Het idee dat freelancers ‘er toch nog niet echt bij horen’ is misschien vanuit een bepaalde traditie nog altijd voor een stuk in de perceptie ingebakken. Misschien vanuit de schrik dat ze zich anders misschien bezondigen aan schijnzelfstandigheid?”

Het is niet omdat er bepaalde juridische regels bestaan dat je er schrik voor moet hebben.

Gids

“Ik denk dat deze juridische gids op een bondige manier een uitstekende introductie biedt van alle mogelijkheden naast de klassieke werknemer-werkgeverrelatie, zeker voor bedrijven die nog niet volledig mee zijn in die verschillende werkvormen. Dat is zeker een pluspunt. Ook het gebruik van schema’s en de manier van weergave in vraag-en-antwoordstellingen vind ik zelf heel makkelijk en vlot om te lezen. Het blijft niet alleen een theoretisch verhaal want er wordt ook heel sterk naar de praktijk gekeken met tips, tricks en adviezen.”

Conjunctuur

“Ik vraag mij alleen af in hoeverre dat de boodschap ook volledig zal doordringen bij de doelgroep. Het was de voorbije jaren in die ‘war for talent’ van bedrijven moeilijk om vacatures in te vullen. We stelden vast dat er bij de bedrijven qua profielen veel openingen waren naar meer flexibiliteit om zo meer naar een strategie van ‘total talent management’ te evolueren. Nu zitten we toch weer in een periode dat het sociaaleconomisch iets minder goed gaat. We zien helaas dat sommige opdracht gevende bedrijven al in een kramp schieten en hun waardevolle, externe talenten toch nog als een ‘flexibele schil’ behandelen. Maar is het verstandig?”

Basisboodschap

Wat moeten we, los van het soms complexe juridische kader, zeker onthouden?

“Probeer toch vooral met een open mind naar het talent binnen jouw bedrijf te kijken. En dat talent betreft dan alle mogelijke vormen van tewerkstelling. Het is echt een groot misverstand dat freelancers niet zo geëngageerd zijn als vaste medewerkers. Zowel bij medewerkers als bij freelancers heb je heel bekwame en goed gemotiveerde werkkrachten.”

Een opdrachtgever moet er voor zorgen dat alle werkenden gemotiveerd worden, en dat alle basisvoorwaarden correct zijn. Of dat het dan om een medewerker of een freelancer gaat maakt eigenlijk geen verschil uit.

Jill Everaert meent oprecht dat er voor opdrachtgevers echt kansen bestaan om zelf bij te leren van hun freelancers, om er dus zelf als opdrachtgever beter van te worden. “Zorg voor duidelijke afspraken over wat je verwacht van de freelancer en vice versa. Ik denk dat je ook regelmatig overleg moet hebben met je freelancers, durf hen naar concrete feedback vragen.”

Het is echt een groot misverstand dat freelancers niet zo geëngageerd zijn als vaste medewerkers.

Tussenpartij

Hoe staan jullie als bureau tussen de opdrachtgever en de werkende?

“Eerst dit: je ziet meer en meer digitale matching en digitale platformen de kop opsteken maar wij kiezen echt voor een model van menselijk contact. Het voordeel waar wij als ‘tussenbureau’ vooral de aandacht op willen leggen is dat persoonlijke karakter en de persoonlijke aanpak. We hebben een goed zicht op waar de freelancer naar op zoek is. Vanuit onze vele contacten met bedrijven kunnen we hem of haar goed matchen met een specifiek passend opdrachten in de passende bedrijfscultuur.

Jill Everaert benadrukt het belang van een goed contract tussen freelancer en opdrachtgever: een kwalitatief, correct en volledig contract waar de rechten en plichten duidelijk, evenwichtig worden opgemaakt. Vanuit HR Talents en als tussenpersoon helpen wij hier zowel freelancer als opdrachtgever bij. “

Wat met een bedrijf dat mordicus enkel met vaste contractuelen wil werken? “Ik vraag me hoe lang je die mening nog gaat kunnen blijven aanhouden. Is dit nog future proof in deze wereld? We zien ook veel meer jongere mensen sneller de stap zetten naar het freelancen. Zij willen ook al vroeg veel meer verschillende ervaringen opdoen. Mijn advies? Probeer hier een beetje open minded te zijn. Het kan zeker geen kwaad om flexibele werkvormen uit te proberen. Met eerbiediging natuurlijk van het toepasselijke juridisch kader! Hoe ga je anders in de toekomst nog de juiste profielen aanwerven?”

Take away

We eindigen met nog drie concrete tips voor opdrachtgevers uit een nuttig lijstje van do’s en don’ts:

Zorg ervoor dat de opdracht bij de freelancer past en hem/haar voldoende uitdaagt.
Laat de freelancer zijn/haar kennis ook delen met de andere teamleden.
Zorg dat de basisvoorwaarden zoals een duidelijk en correct contract, een juist tarief, en de tijdige en vlotte betaling van de facturen in orde zijn.