"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Een vennootschap oprichten: in 4 stappen naar je eigen zaak

Een goed businessidee maakt je onderneming niet. Ook de structuur van je bedrijf bepaalt mee je zakelijk succes. Ga je solo of in team? Welke fiscale constructie is voor jou geknipt? En hoe regel je de aansprakelijkheid? Deze blog helpt je een aantal vragen te beantwoorden.

Voor de keuze van de juridische vorm van je bedrijf ga je niet over één nacht ijs. Je businessidee – en dus bij uitbreiding je ondernemingsplan – zal mee je beslissing sturen. En de keuze van ondernemingsvorm brengt een hoop gevolgen met zich mee, zowel financieel als praktisch. Reden te meer om je grondig te informeren en alle opties zorgvuldig af te wegen.

1. Wat is een vennootschap eigenlijk?

Een vennootschap is een ondernemingsvorm. Je richt een aparte juridische entiteit op. Dit is in de meeste gevallen een ‘rechtspersoon’, dus met een eigen naam, een eigen vermogen en eigen rechten en plichten. De eigenaars van zo’n constructie noemen we de vennoten of aandeelhouders. Zij houden de aandelen van de onderneming in handen.

Een vennootschap staat dus naast die andere bekende ondernemingsvorm: de eenmanszaak, waarbij de ondernemer zelf zijn of haar bedrijf is. Alle winst gaat dan rechtstreeks naar de ondernemer.

Opgelet!
Uiteraard hebben beide ondernemingsvormen hun eigenheden en voor- en nadelen. Deze moeten zorgvuldig in de weegschaal worden gelegd alvorens een keuze te maken.

2. Welke vennootschapsvorm past bij je zaak?

Welke vennootschapsvorm past er nu bij je businessidee? Je hebt de keuze tussen 4 basisvormen:

  1. BV: de Besloten Vennootschap is de standaardvorm, ook voor starters. Je kan een BV alleen oprichten. Je hebt hier geen startkapitaal voor nodig, maar wel een toereikend aanvangsvermogen. De aandeelhouders kunnen flexibel in- en uitstappen als je dat wil.
  2. NV: de Naamloze Vennootschap is geschikt voor iets grotere ondernemingen. Deze vorm komt vaak voor bij beursgenoteerde bedrijven. Kies je hiervoor, dan moet je zorgen voor een minimumkapitaal van 61.500 euro.
  3. CV: Coöperatieve Vennootschappen dienen voor organisaties met een ‘gemeenschappelijk coöperatief gedachtegoed’ (waarbij niet in de eerste plaats winst, maar wel een collectief doel centraal staat).
  4. Maatschap (met de CommV en VOF als subcategorieën): deze ‘lichtere’ vormen hebben minder voordelen qua aansprakelijkheid. Je kan ze oprichten zonder verplichte stop bij de notaris.

Je bent uiteraard niet levenslang gebonden aan een juridische vorm. Als je zaak evolueert (in activiteiten, omzet, partners …) kan je altijd switchen van de ene vennootschap naar de andere.

3. Knoop doorgehakt? Dit moet je nog weten

Vond je de ideale structuur voor je bedrijf? Dan kan je bijna beginnen. Eerst moet je nog enkele formaliteiten in orde brengen, van financiële of juridische aard.

Oprichtingsakte

Bij de officiële start hoort een oprichtingsakte. Die bevat de statuten of regels waaraan elke vennoot of aandeelhouder zich moet houden. Bij de maatschap, de eenvoudigste vennootschapsvorm, volstaan in principe mondelinge afspraken. Om latere problemen te vermijden, is het toch aangeraden een doordacht maatschapscontract op te stellen. Voor een CommV of VOF heb je een onderhandse akte nodig, opgemaakt tussen de oprichters onderling. Bij de BV, NV en CV moet je de akte laten opmaken door een notaris.

Hoeveel kost de start?

Alle formaliteiten samen brengen een pak kosten met zich mee: notariskosten voor de akte en statuten, registratierechten (een belasting op de officiële registratie van je akte), een kost voor publicatie in het Belgisch Staatsblad, de kosten van je accountant voor advies en ondersteuning bij de oprichting en bij de opmaak van je financieel plan, de inschrijving bij een ondernemingsloket … Reken alles samen toch op een paar duizend euro, afhankelijk van de specifieke onderneming die jij voor ogen hebt.

De dubbele of enkele boekhouding

In een BV, CV of NV voer je doorheen het jaar een ‘dubbele’ boekhouding. Dat betekent dat je elke transactie (bv. een aankoop) moet kunnen bewijzen met een andere transactie (bv. een betaling). Daarbij hoort ook een jaarrekening die je neerlegt bij de Nationale Bank. Bij de ‘lichtere’ vennootschapsvormen volstaat in principe de enkelvoudige boekhouding: een overzicht van je facturen, uitgaven en inkomsten, zonder meer. Neerlegging van de jaarrekening is hiervoor niet vereist.

Jaarlijkse belastingen

Een vennootschap wordt belast aan een vlak tarief. Dat ligt in 2021 standaard op 20%. Onder bepaalde voorwaarden kom je in aanmerking voor een verlaagd tarief, zij het enkel op de eerste schijf van 100.000 euro winst.

Sociale bijdrage

Ook vennootschappen moeten sociale bijdragen betalen. Die liggen wel een pak lager dan in de personenbelasting. Voor kleine vennootschappen (een balanstotaal lager dan 702.954,47 euro) ligt die jaarlijkse bijdrage op 347,5 euro. Grotere vennootschappen betalen 868 euro. Let wel: als bedrijfsleider in je eigen zaak betaal je daarbovenop nog persoonlijke sociale bijdragen op je loon.

4. Aan de slag: wat kan je zelf doen?

Het mag duidelijk zijn: een vennootschap oprichten doe je niet van vandaag op morgen. Elke keuze heeft een belangrijke financiële en praktische impact. Neem die beslissingen dus niet alleen: laat je bijstaan door een goeie boekhouder of accountant. Wél kan je al je huiswerk doen voor je bij iemand aanklopt. Dat bespaart tijd en geld. Zorg ervoor dat je minstens:

  • een duidelijk beeld hebt van je toekomstige activiteiten en ambities en de kosten die ermee gepaard gaan.
  • je idee al wat hebt vormgegeven in een (rudimentair) businessplan.
  • in grote lijnen weet wat het verschil is tussen een eenmanszaak en een vennootschap.

Bron: Een vennootschap oprichten: in 4 stappen naar je eigen zaak

SBB is een Vlaams accountants- en advieskantoor met 30 vestigingen (zie hier voor een overzicht) en meer dan 20.000 cliënten uit alle sectoren. U kan bij SBB terecht voor vragen in verband met accountancy, fiscaliteit, milieu- en omgevingsadvies, zakelijk-juridisch advies, strategisch advies, successieplanning en startersadvies. Bekijk alle berichten van SBB