Landenrapport EU: Kritiek op te rigide arbeidsmarkt in België

De Europese Commissie publiceert elk jaar een landenrapport. Dat geeft aan hoe elk land scoort op de twintig rechten en principes van de pijler van sociale rechten. Het landenrapport is juridisch niet-bindend, maar het geeft wel aanbevelingen voor ieder Europees land.

Uit het rapport blijkt dat de arbeidsmarkt verbeterd is, maar dat de participatie laag blijft, zeker bij de groep van laaggeschoolden, mensen met een migratieachtergrond en oudere werknemers. In 2017 bedroeg de inactiviteitsgraad in ons land 23,4 procent, wat ruim boven het EU-gemiddelde van 20,4 procent is. Ondanks de hoge vacaturegraad – 3,5 procent tegenover een EU-gemiddelde van 2,1 procent – raken bepaalde groepen dus niet aan de bak.

Financiële prikkels

Het is gelukkig niet allemaal kommer en kwel. België scoort bijvoorbeeld beter dan gemiddeld als het gaat over inkomensgelijkheid. In vergelijking met andere Europese landen legt ons land ook goede tot behoorlijke resultaten voor op het gebied van gendergelijkheid en billijke arbeidsomstandigheden.

De Europese Commissie geeft in het rapport ook een overzicht van de aanbevelingen van de voorbije jaren die België nog altijd niet opvolgde. Zo is er weinig vooruitgang in de aanpak van de financiële negatieve prikkels om te werken. Die hindernissen zijn ook van toepassing voor de tweede verdieners, hoofdzakelijk vrouwen. En verklaart onder meer het hoge aandeel deeltijdarbeid bij vrouwen (40,9 procent).

België blijft het enige land waar de werkloosheidsuitkeringen niet in de tijd beperkt zijn, hoewel ze geleidelijk afnemen.

Achterophinken op vlak van sociale bescherming

Ondanks een doeltreffend sociaal herverdelingsstelsel blijven er in België armoedehaarden bestaan, omdat een deel van de bevolking geen toegang heeft tot de arbeidsmarkt. In vergelijking met andere landen lopen mensen met een handicap meer risico op armoede of sociale uitsluiting.

De Europese Commissie beschrijft in het rapport niet alleen de economische situatie van een land, maar bekijkt ook hoe het de door Europa gevraagde hervormingen aanpakt. Ons land boekt maar beperkte vooruitgang bij het verminderen van de regelgevings- en administratieve druk om het ondernemerschap te stimuleren.

Het rapport is ook streng over de aanpak van de sociale bescherming van bepaalde werknemers. Ons land hinkt achterop wanneer het over de zelfstandigen gaat. Niet alle zelfstandigen hebben bijvoorbeeld formeel toegang tot werkloosheidsuitkeringen, uitkeringen bij ongevallen en uitkeringen bij arbeidsongevallen. Die ongelijkheid moet worden weggewerkt, besluit de Europese Commissie.