"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Flexibel werken in het digitale tijdperk: iedereen winnaar?

Het aantal mobiele werkers blijft stijgen, zo blijkt uit onderzoek van Eurofound. De flexibiliteit en de autonomie spreken de werknemers aan. Tijdens een webinar van Eurofound discussiëerden de pannelleden niet alleen over de voordelen, maar ook over de valkuilen van flexibel werken. Er is dringend nood aan betere wetgeving om de flexibele werknemers te beschermen.

Flexibele werkers of mobiele iCT-werkers zijn niet gebonden aan een bepaalde locatie omdat ze gebruikmaken van een tablet, laptop of telefoon. Het gaat zowel over vaste werknemers als freelancers. “Het cijfer van het aantal flexibele werkers stijgt nog altijd”, zegt Oscar Vargas Llave, onderzoeker working life unit bij Eurofound, tijdens het webinar. “Minstens een op de vijf Europeanen werkt op deze manier. Maar de verschillen tussen de Europese landen zijn groot. In Denemarken bedraagt het aantal flexibele werkers 33 procent, in Italië maar 8 procent.” De reden voor die diversiteit is een combinatie van factoren: de affiniteit voor technologie in het land, de kwaliteit van de infrastructuur, de managementcultuur en de nood bij werknemers aan evenwicht tussen werk en privéleven.”

Grotere autonomie

Dat mobiel werken veel voordelen biedt, staat buiten kijf. Zowel voor het bedrijf als de werknemer betekent het meer flexibiliteit. De mobiele werknemer heeft een grotere autonomie om het werk in te richten en vindt een beter evenwicht tussen werk en privéleven. Maar er zijn ook nadelen aan verbonden, waarschuwt Oscar Vargas Llave. “Het lijkt een paradox, maar ondanks het evenwicht merken we dat werknemers ook langere werkuren kloppen. Ze nemen onvoldoende rust, wat gevolgen heeft voor hun welzijn. Nieuw is ook de opkomst van het presenteïsme. Hoewel de werknemer ziek is, gaat hij toch aan de slag.”

Wat geldt voor werknemers, geldt nog meer voor freelancers. “Voor hen is het soms nog moeilijker om de grenzen tussen werk en privéleven te bewaken. Ze zijn meer blootgesteld aan de risico’s dan vaste werknemers.”

Opletten voor burn-out

Het evenwicht tussen werk en privéleven wordt inderdaad een van de belangrijkste uitdagingen, vindt ook Emmanuelle Brun, senior project manager bij EU-OSHA, het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk. “De fysieke aspecten – zoals rug- en nekpijn – zijn nog altijd niet opgelost, terwijl er intussen ook psychosociale gevolgen opduiken, net door het vervagen van de grenzen tussen werk en leven. Sommige mensen zijn te afhankelijk van technologie en lijden aan fomo (fear of missing out). Ze slagen er niet om te disconnecteren. Vaak hebben ze te kampen met burn-out, stress of angst.”

Maar hoe denkt de flexibele werker er zelf over? Sabina Martínez Moreno, een freelance ICT-mobiele werker in Spanje, koos bewust voor dit bestaan omdat ze op die manier haar eigen projecten kan managen. “Ik werk veel geconcentreerder dan vroeger en kan mijn werk en zorg voor mijn dochter perfect combineren. Een tip voor flexibele werknemers: probeer af en toe te disconnecteren. Je hersenen hebben rust nodig.”

Meer bewustwording

“Op Europees niveau bestaat er wetgeving, maar de technologie evolueert sneller”, legt Emmanuelle Brun uit. “Er is nog meer bewustwording nodig, zowel voor de politiek als de bedrijven en de werknemers. Als iedereen winnaar wil zijn, dan moet er een beter veiligheidsnet komen.”

In Frankrijk bestaat bijvoorbeeld de wet rond het recht om te disconnecteren, ingevoerd omdat het basisrecht om te rusten niet effectief was, stipt Anne-Marie Nicot van Anact (Agence nationale pour l’amélioration des conditions de travail) aan. “Maar niet alle bedrijven hebben dit recht ingevoerd. Veel managers gaan ook niet akkoord. Na de werkuren geen mails meer mogen versturen, betekent dat ze de dag erop meer werk hebben of het risico lopen dat ze een meeting of mail missen.”

Ook Oscar Vargas Llave vindt dat de huidige wetgeving in de verschillende landen niet effectief is. “Er moet een level playing field komen, anders komt er te veel concurrentie tussen de bedrijven. Daarnaast focust de wetgeving nu nog te veel op wat werktijd is en wat niet, terwijl we zien dat beiden in elkaar overvloeien.”

Melanie De Vrieze is freelance journalist and reporter for NextConomy. Bekijk alle berichten van Melanie De Vrieze