Pensioenrechten voor zelfstandigen vanaf pensioenleeftijd

Wijziging bijdrageregeling vanaf pensioenleeftijd

Op dit moment bouw je vanaf het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd als zelfstandige zonder een rustpensioen enkel nog socialezekerheidsrechten (zoals pensioen) op als je sociale bijdragen betaalt die minstens even hoog zijn als die van een zelfstandige in hoofdberoep. Hiervoor moet je netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige minstens gelijk zijn aan de minimumdrempel van een zelfstandige in hoofdberoep (17.008,88 euro in 2025).

Om ervoor te zorgen dat je bij een lager inkomen alsnog sociale rechten opbouwt, wordt de bijdrageregeling voor zelfstandigen vanaf de pensioenleeftijd vanaf 1 oktober 2025 aangepast.

Vanaf dan betaal je namelijk automatisch dezelfde minimumbijdrage als een zelfstandige in hoofdberoep (871,71 euro per kwartaal in 2025).

Op deze manier bouw je altijd verder pensioenrechten op, ook als je inkomen lager is dan de minimumdrempel. Daarnaast kom je in aanmerking voor de uitkering mantelzorg, de vaderschaps- en geboorte-uitkering, de rouwuitkering, rechten op vlak van geneeskundige zorgen en uitkeringen arbeidsongeschiktheid (deze laatste uitkering is evenwel beperkt tot 6 maanden).

Opmerking:

• Was je al primostarter voordat je de wettelijke pensioenleeftijd bereikte? Dan gelden voor de nog resterende kwartalen als primostarter lagere minimumbedragen, namelijk een minimumdrempel van 8.783,48 euro (2025) en een minimumbijdrage van 450,15 euro per kwartaal (2025).
• Ook voor de meewerkende echtgenoot gelden lagere minimumbedragen: de minimumdrempel bedraagt 7.472,00 euro (2025) en de minimumbijdrage is 382,94 euro per kwartaal (2025).

Opt-out

Is je inkomen lager dan de minimumdrempel en heb je geen nood aan bijkomende socialezekerheidsrechten, zoals pensioen?

Dan kan je de zogenaamde opt-out aanvragen bij je socialeverzekeringsfonds. In dat geval geldt dezelfde bijdrageregeling als voorheen:

• inkomen lager dan 3.763,51 euro (2025): je betaalt geen sociale bijdragen;
• inkomen vanaf 3.763,51 euro (2025) tot 17.008,88 euro (2025): je betaalt een verminderde bijdrage aan 20,5 %;
• inkomen vanaf 17.008,88 euro (2025): je betaalt dezelfde bijdragen als een zelfstandige in hoofdberoep.

Enkel met een inkomen vanaf 17.008,88 euro (2025) bouw je dan verder sociale rechten op als zelfstandige.

De aanvraag voor de opt-out blijft geldig voor de volgende jaren, tenzij je er uitdrukkelijk aan verzaakt. Deze verzaking heeft uitwerking vanaf 1 januari van het jaar volgend op het jaar waarin je hebt verzaakt.

Opgelet: de opt-out eindigt automatisch vanaf een bepaald bijdragejaar zodra je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Je betaalt een wettelijke voorlopige bijdrage die minstens gelijk is aan de minimumbijdrage van een zelfstandige in hoofdberoep (of meewerkende echtgenoot), aangezien je inkomen van 3 jaar geleden minstens gelijk is aan de minimumdrempel van een zelfstandige in hoofdberoep (of van een meewerkende echtgenoot), en;
• Je vraagt in de loop van dat bijdragejaar geen vermindering van je voorlopige bijdrage aan tot onder deze minimumbijdrage.

In dat geval betaal je vanaf dat bijdragejaar opnieuw bijdragen op de minimumdrempel van een zelfstandige in hoofdberoep (of meewerkende echtgenoot). Zo wordt vermeden dat je de sociale rechten die je hebt opgebouwd op basis van je voorlopige bijdragen (die voldoende hoog waren) verliest als je definitief beroepsinkomen lager is dan de toepasselijke minimumdrempel.

Je kan de opt-out opnieuw aanvragen, maar deze aanvraag heeft ten vroegste uitwerking vanaf het jaar volgend op het bijdragejaar waarin de automatische verzaking werd toegepast.

Enkel overlevingspensioen vanaf pensioenleeftijd

Heb je de wettelijke pensioenleeftijd bereikt en geniet je enkel een overlevingspensioen?

Ook dan zal je vanaf 1 oktober 2025 dezelfde minimumbijdrage als een zelfstandige in hoofdberoep betalen (of primostarter of meewerkende echtgenoot). Je bouwt dan eveneens bijkomende socialezekerheidsrechten als zelfstandige (zoals pensioen) op.

Opgelet: voor de cumulatie van een overlevingspensioen met andere uitkeringen gelden specifieke regels.

Wens je deze sociale rechten niet, dan kan je de opt-out aanvragen bij je socialeverzekeringsfonds. In dat geval geldt dezelfde bijdrageregeling als voorheen:

• inkomen lager dan 3.763,51 euro (2025): je betaalt geen sociale bijdragen;
• inkomen vanaf 3.763,51 euro (2025): je betaalt een verminderde bijdrage aan 14,7 %.

Als je kiest voor de opt-out, bouw je geen bijkomende socialezekerheidsrechten op, ook niet als je beroepsinkomen hoger is dan de minimumdrempel van een zelfstandige in hoofdberoep (of meewerkende echtgenoot).

De aanvraag voor de opt-out blijft geldig voor de volgende jaren, tenzij je er uitdrukkelijk aan verzaakt. Deze verzaking heeft uitwerking vanaf 1 januari van het jaar volgend op het jaar waarin je hebt verzaakt.

Gevolgen voor pensioen

Wil je weten hoeveel extra pensioen deze maatregel je zal opleveren?  

Dan kan je een aantal situaties simuleren op mypension.be

en via deze weg een inschatting maken van je pensioenbedrag. Als dat niet mogelijk is, kan je contact opnemen met de Pensioendienst van het RSVZ.

Wil je je pensioen met terugwerkende kracht aanvragen?

Als er een ambtshalve pensioenonderzoek plaatsvond naar aanleiding van het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd en je hebt gevraagd om dit rustpensioen niet-betaalbaar te stellen, kan je pensioen in bepaalde omstandigheden toch nog met terugwerkende kracht ingaan. Neem hiervoor contact op met de Pensioendienst van het RSVZ.

Heb je een gemengde loopbaan, dan moet ook het pensioenonderzoek bij de Federale Pensioendienst volledig zijn afgerond en zijn geëindigd in een beslissing “niet betaalbaar”. Neem in dat geval ook contact op met de Federale Pensioendienst.

Verder werken als je met pensioen bent

Geniet je wel een rustpensioen en blijf je na het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd nog verder werken als zelfstandige? Dan geldt nog steeds dezelfde bijdrageregeling:

• inkomen lager dan 3.763,51 euro (2025): je betaalt geen sociale bijdragen;
• inkomen vanaf 3.763,51 euro (2025): je betaalt een verminderde bijdrage aan 14,7 %.

Je bouwt dan in geen geval bijkomende socialezekerheidsrechten op.

Deze regeling geldt ook bij een vervroegd pensioen als zelfstandige of werknemer. Ga zeker na hoeveel je met een vervroegd pensioen mag bijverdienen.

Inwerkingtreding

De nieuwe bijdrageregeling treedt in werking op 1 oktober 2025 en is van toepassing op de sociale bijdragen die verschuldigd zijn vanaf het vierde kwartaal van 2025.

Bron: Sociale Zekerheid Zelfstandige Ondernemers

Lees ook :

• Hoe bouw je een fiscaal voordelig pensioen op via je vennootschap?
• Beleg nu voor je pensioen