Wanneer is een zelfstandige een zelfstandige?

Een zelfstandige is erkend als zelfstandige in België wanneer hij een beroepsactiviteit uitoefent zonder arbeidsovereenkomst of statuut. Je huurt een zelfstandige in of je neemt een werknemer in loondienst. Welk van beide statuten van toepassing is, wordt door de wetgever bepaalt aan de hand van 4 algemene criteria:

1. Eigen wil. De werkkracht werkt uit vrije wil als zelfstandige. Dat blijkt in de eerste plaats uit een contract. Een degelijk contract is dus belangrijk.
2. Vrijheid van arbeidsorganisatie. In tegenstelling tot een werknemer, bepaalt een zelfstandige zelf wat en hoe hij iets doet om het doel te bereiken.
3. Vrijheid arbeidstijd. Een freelancer dient in beginsel geen verantwoording af te leggen voor zijn afwezigheden, maar beslist zelf wanneer hij zijn diensten levert (weliswaar rekening houdend met organisatorische of commerciële verplichtingen)
4. Gezag. Een zelfstandige dienstverlener mag je niet onderwerpen aan hiërarchisch gezag.

Een zelfstandige werkt aan een opdracht of een project en krijgt daarvoor een vergoeding van de opdrachtgever. Hoe en wanneer precies hij dat doet, bepaalt de zelfstandige zelf.

Daarmee onderscheidt de zelfstandige zich van een vaste werknemer of een ambtenaar. Die werken volgens een overeengekomen tijdschema (bijvoorbeeld 38 uur per week) en onder gezag, leiding en toezicht in ruil voor een vast loon.