Kloof tussen statuut zelfstandigen en werknemers verkleint opnieuw

Rouwverlof voor zelfstandigen

Recent keurde de ministerraad een ontwerp van koninklijk besluit goed betreffende de toekenning van een uitkering aan zelfstandigen die tijdelijk hun beroepsactiviteit onderbreken wegens het overlijden van een familielid. Het ontwerp zal nu ter advies voorgelegd worden aan de Raad van State.

De wet van 27 juni 2021 heeft het rouwverlof voor zelfstandigen op touw gezet. Zo zal tegenwoordig, gelijklopend met de regeling voor werknemers, ook voor zelfstandigen een uitkering voorzien worden bij het tijdelijk onderbreken van de beroepsactiviteit naar aanleiding van een overlijden van een familielid.

Bij een ontwerp van koninklijk besluit werden de modaliteiten van het nieuwe stelsel van 10 dagen rouwverlof voor zelfstandigen verder uitgewerkt en verduidelijkt.

Bij het overlijden van welke personen?

Een zelfstandige heeft recht op deze uitkering indien de beroepsactiviteit tijdelijk wordt onderbroken wegens het overlijden van:

• de echtgenoot of samenwonende partner;
• een natuurlijk kind of adoptiekind of het natuurlijk kind of adoptiekind van de echtgenoot of samenwonende partner;
• een pleegkind in het kader van langdurige pleegzorg of het pleegkind van de echtgenoot of samenwonende partner.

Toekenningsvoorwaarden

Zowel zelfstandigen in hoofdberoep (waaronder ook helpers en meewerkende echtgenoten aangesloten bij het maxistatuut) als zelfstandigen in bijberoep of actief na de wettelijke pensioenleeftijd (die voorlopige bijdragen verschuldigd zijn die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdragen voor zelfstandigen in hoofdberoep) kunnen deze uitkering genieten.

Vooraleer deze uitkering kan worden toegekend, moet de zelfstandige daarnaast ook voldoen aan enkele cumulatieve voorwaarden:

• onderworpen zijn aan het sociaal statuut voor de twee kwartalen die het kwartaal van overlijden van het familielid voorafgaan en tijdens het kwartaal of de kwartalen waarin de zelfstandige zijn beroepsactiviteit onderbreekt als gevolg van dat overlijden;
• de wettelijk verschuldigde voorlopige sociale bijdragen betaald hebben voor de twee kwartalen die het kwartaal van het overlijden van het familielid voorafgaan;
• tijdelijk elke beroepsactiviteit onderbreken door het overlijden van een familielid en dit in de periode die loopt vanaf de dag van overlijden t.e.m. de laatste dag van het vierde kwartaal volgend op het kwartaal van het overlijden;
• een aanvraag indienen bij het sociaal verzekeringsfonds.

Daarbij komt dat het rouwverlof voor zelfstandigen niet gecumuleerd kan worden met een uitkering in het zelfstandigenstelsel.

De uitkering

De rouwuitkering stemt overeen met het dagelijks bedrag dat vrouwelijke zelfstandigen genieten bij de moederschapsuitkering. Dit komt neer op een dagelijks bedrag van 85,77 euro. Uiterlijk op het einde van de kalendermaand volgend op de maand waarin de onderbrekingsperiode afloopt wordt de uitkering in één keer uitbetaald.

De aanvraag

Om een rouwuitkering te bekomen moet er een aanvraag ingediend worden bij het sociaal verzekeringsfonds. Dit dient uiterlijk op de laatste dag van het vierde kwartaal volgend op het kwartaal van het overlijden van het familielid te gebeuren.

De aanvraag bestaat uit:

• een verklaring op eer waar de dagen van onderbreking worden aangegeven en;
• de naam, band van verwantschap van het familielid en;
• een uittreksel uit de overlijdensakte van het overleden familielid.

Besluit

In het ontwerp van koninklijk besluit worden nu de modaliteiten van het rouwverlof voor zelfstandigen geregeld (waaronder het dagbedrag). Er is nog geen goedkeuring of officiële publicatie, maar de wet waarbij het recht op een uitkering voor 10 dagen rouwverlof aan zelfstandigen wordt toegekend, is wel al van kracht sinds 25 juli 2021.

Door naast een regeling met betrekking tot het rouwverlof voor werknemers en ambtenaren, ook een regeling voor zelfstandigen te voorzien, groeien deze drie statuten opnieuw meer naar elkaar toe. Ook zelfstandigen krijgen op deze manier meer tijd om het overlijden van een partner of een kind te verwerken.

Wil je meer weten over de voorwaarden, de uitkering zelf of de aanvraag hiervan? Monard Law experts Renske Gieghase en Lotte Leekens hebben deze bijdrage geschreven en staan ter beschikking.