"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

NextConomy debat: 5 key-inzichten

NextConomy organiseerde het debat :‘De flexibele welvaartsstaat: individuele vrijheid, collectieve zekerheid’. Zes experts gaven hun visie.

NextConomy zwengelt graag het debat aan over de future of work. Over wat er beweegt op de arbeidsmarkt en welke plaats de freelance-economie hierin inneemt. Debatteren stond donderdag 3 oktober 2019 dan ook letterlijk op de agenda. Vraagt flexibele arbeid ook flexibele sociale bescherming waarbij iedereen individueel kiest? Of is hier ook collectieve zekerheid aangewezen? Zes experts gaven hun visie en kaartten knelpunten aan voor een volle zaal met 140 deelnemers. Een publiek van opdrachtgevers en freelancers, van academici, vakbonden en HR-influencers, van juristen en politici. Een debat georganiseerd door NextConomy, ZiPconomy en deBuren.

Aan het woord:

  • Stijn Broecke, Senior Economist, OESO
  • Minister Maggie De Block, Minister van Sociale Zaken (Federale regering, lopende zaken)
  • EU parlementslid  Agnes Jongerius (NL), Vice-Voorzitter Commissie Werkgelegenheid
  • Professor Paul Schoukens, KU Leuven, Social Security Law
  • Monica De Jonghe, Directeur-Generaal VBO
  • Roos Wouters (NL), Oprichter Werkvereniging
  • Hugo-Jan Ruts, Hoofdredacteur ZiPconomy
  • Marleen Deleu, Hoofdredacteur NextConomy
  • Timothy Vermeir, Moderator

Stellingen van de avond:

  1. Moet de EU leidend zijn in de regelgeving van de freelancemarkt? Of is een lokale benadering per lidstaat eerder aangewezen?
  2. Zijn freelancers moderne werkenden of micro-ondernemers? En welk sociaal statuut moet hieraan gekoppeld worden?

Het uitgebreide verslag volgt binnenkort, maar we geven je alvast een voorsmaakje.

5 key-inzichten die na afloop bleven hangen:

  1. Debat in Nederland loopt vast op polemiek over sociaal statuut

Vaak lijkt het alsof Nederland veel verder staat in het bewust omgaan met flexibele arbeid. Deze debatavond leert ons dat het thema er inderdaad hoog op de politieke agenda staat, zeker als het gaat om wat ze in Nederland de ‘zzp’ (zelfstandige zonder personeel) noemen. Het debat leidt in Nederland ook tot een steeds groter wordende polemiek, ook tussen de verschillende belangenbehartigers van zzp’ers. Bijvoorbeeld over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, die de vakbonden hebben afgedwongen maar die veel zzp’ers niet zien zitten.

  • Lees ook dit artikel  over het verschil in debat tussen Nederland en Vlaanderen, door Hugo-Jan Ruts
  1. De rijke zelfstandige versus de kwetsbare freelancer

“Het is een fabeltje dat alle zelfstandigen aan het einde van de rit rijke zelfstandigen zijn die zonder sociale bescherming verder kunnen. Integendeel een belangrijke groep kwetsbare freelancers vraagt bijzondere aandacht”, zegt Maggie De Block.

Ook Stijn Broecke kaart de problematiek van kwetsbare freelancers aan: “Vaak zijn het werkenden waarvoor zelfstandig werk geen vrije keuze is en waarbij de zelfstandige afhankelijk is van een of enkele opdrachtgevers.” Het is de bezorgdheid van bijna alle partijen. De integriteit van opdrachtgevers wordt aan de kaak gesteld met schijnzelfstandigheid als belangrijk thema.

  1. Individuele sociale bescherming versus collectieve bescherming

Wil je sociale bescherming op maat organiseren, dan zijn heldere, afgemeten definities een voorwaarde. En daar knelt het schoentje. De definities van de verschillende soorten werkenden bepalen is een huzarenwerk. “Zo zijn we alvast vertrokken voor een lange weg aan debatten in Nederland. Hoe eenduidige definities op EU-niveau tot stand moeten komen, is nog maar de vraag”, zegt Agnes Jongerius, hoewel ze als EU-parlementslid stellig aangeeft dat de EU een leidende rol zal spelen in deze materie. “Gooi alles op een hoop of laat statuten convergent naar elkaar toe groeien en organiseer sociale bescherming volgens het ‘capuccinomodel’”, is het voorstel van Maggie De Block. Agnes Jongerius vindt inspiratie in de nogal ‘sociale’ benadering van de liberale minister.

  1. Arbeidsrelatie is ondergeschikt aan noden van werkenden

“De keuze maken voor één bepaald statuut aan het begin van je loopbaan en hier je hele carrière op verder bouwen is niet meer realistisch. ‘Moderne werkenden’ kiezen onafhankelijk op basis van de situatie of levensfase waarin ze zitten. Mensen kiezen niet zozeer voor een statuut wel voor een manier van werken. Deze manier van ‘omdenken’ moet de basis vormen voor verdere beleidsbeslissingen”, vindt Roos Wouters.

  1. Freelance-economie omvat meer dan slechts twee veelbesproken platformen

Al snel doorkruisen de Deliveroos en Ubers van deze wereld de debatten. Vooral wanneer het over de kwetsbare statuten gaat. “De freelance-economie wordt vaak in één adem genoemd met de platformeconomie. Letten we niet op, dan wordt de discussie verengd tot de juridische context van deze twee platformen”, merkt Monica Dejonghe op. Bovendien heeft het een negatieve connotatie op andere platformen en tussenpartijen in de sector. Daar moeten we alert voor zijn. Tegelijkertijd is de houding van deze platformen hét argument om de problematiek van opdrachtgevers aan te kaarten die vaak freelancers of zelfstandigen in een onzekere positie duwen. “Rotwerkgevers” noemt Roos Wouters ze.